Afyon İli Tarihi

Coğrafik özelliği nedeniyle her dönemde bin kavşak noktası konumunda olan Afyon için .M.Ö. 3000 yıllarından itibaren 5000 yıllıkbir tarihi,kesintisiz olarak günümüze kadar korumuş olup bunu koruna gelmiş esrlerle izleyebilmekteyiz.
ESKİ TUNÇ ÇAĞI:M.Ö.3000-2000
İlimizde en eseki esr örnekleri bu dönemdedir.İlimiz sınırları içinde günümüzdeki hemen hemen her yerleşim yerinde bu döneme ait birer iz vardır ve ilimiz en yoğun bir yerleşim yaşamıştır.Ogünlerden günümüze kalan yerleşim yerleri olarak Höyükler kalmışlardır.İlimizin adını duyuran önemli höyüklerden biride Sandıklı İlçesi Kusura kasabası içindeki höyüktür.Bu höyükte 1935-37 yılları arsında İngiliz arkeoloğ Winifred LAMP kazı yapmıştır.Höyükte eski tunç çağı ve öncesine ait eserler bulunmuştur.İlimizin diğer önemli höyükleri Sandıklı Hisarı,İhsaniye Karacaahmet kasabası Koçaan Höyüğü,İhsaniye Yayla bağı Karaoğlan höyüğü,Başüyük köyü höyüğü,Merkez sipsin (Çağırbağ Kasabası ) höyüğü,Eğret (Anıtkaya Kasabası )höyüğü,Şuhut hisarı,Bolvadin Üçhöyükler,Çay Maltepe ve Uyanık höyükleri Sultan dağ Kerpiç yolu höyüğü,Emirdağ Mallıca Tez köy höyükleri olup daha yüzlerce höyük vardır.Höyükler dışında bir veya iki kültür tabakasından oluşan düz yerleşimler de vardır.Afyon Müze Müdürlüğünce Merkez Burhaniye köyü Kaklık mevkiinde 1983-84 yıllarında yapılan bir kazı ile Gazlığöl yakınlarında Yaylabağı Kasabası Karaoğlan höyüğünde 1990 yılında yapılan kazılar sonucunda bu tür yerleşimler bulunmuştur.Bu kazılar sonucunda taş temelli kerpiç duvarlı bir birine bitişik evler, surla çevrelenmiş bir konumda bulunmuşlardır.Halk tarımla ve hayvancılıla uğraşmakta,dokumacılık ve çömlekcilik yaparak kendi ihtiyaçlarını gidermektedir.Yerleşim yerlerinin hemen yanında ölülerini yakarak,normal veya küpler içine koyarak gömmüşlerdir.Tanrı olarak kadın biçimi heykellere tapınmışlardır.Ölülerin yanına kullandığı veya çok sevdiği eşyalarını koymuşlardır.bu dönemlerde ulaşım zor olduğu için bir birine yakın yerlerde ilişki kurmuşlardır.Hitit dönemi

Afyondaki Şehitliklerimiz II

ANIT KAYA (Eğret)ŞEHİTLİĞİ:
Anıtkaya kasabasında bulunmaktadır.28 Agustos 1922 muharebesinde 13 alay ve 20 alaylar Yunanlıların şiddetli ateşlerine yakanlanmışlardı.Bundan kurtulmak için altı hücüm yapan 13. Alay ve 20. Alay bu şiddetli ateş karşısında çok büyük kayıplar vermişlerdir.
Anıtkaya'nın I km. kuzey batısında 100 m. çapında ve 45 m. yükseklikteki bir höyükte kurulmuştur.Höyüğün sol tarafındaki eteğinde Kurtuluş savaşında 28 Ağustos günü 13. Alaydan şehit olanlar gümülmüşlerdir.

SU VERMEZ ŞEHİTLİĞİ:
Emirdağ ve Su Vermez Köyü yolu üzerindedir.İstiklal savaşı sırasında düşman uçaklarının açtığı ateş sonucu şehit olmuş iki er adına dikilmiştir.Güney cepheye konan bir levhada:İstiklal savaşı şehitleri 21 ekim 1921 Niğde Aksaray'dan meçhul er Alioğul Hasan yazılıdır.

YILDIRIM KEMAL ŞEHİTLİĞİ:
Sincanlı,Yıldırım Kemal Köyü'nde, 7.7.1966 yılında yapılmıştır.Yıldırım Kemal (1898-1922) subay olarak çeşitli savaşlara katıldı.Yıdırım Kemal (Küçükköy) istasyonunda Yunanlılarla çarpışırken şehit oldu. Kitabesinde; 26-27 Ağustos 1922 Muharebesinde Yunan ordusunun hatlı ricatını kesen Türk süvari kolordusunun bu civarda verdiği şehitler namına dikilmiştir.KendilerineCanabı Hakkın rahmeti niyaz olunur. 33 şehit medfundur.

SUHUT ŞEHİTLİĞİ:
Şuhut,merkezde,Afyon caddesindedir.Halk Kurtuluş savaşı sırasında şehit olanları ve hastanede ölenleri önce Demirciler Çarşısı civarındaki türbe yanındaki mezarlığa,daha sonra buradan alınıp buğünkü yere topluca gömmüşler.Küçük pramidal bir anıt dikmişler.Üzerinde,Kurtuluş Savaşı'nın Aziz Şehitleri 1922 yazılıdır.26 Ağustos 1922 günü başlayan Kurtuluş savaşı'nın cephe gerisi seyyar hastanesi Şuhut' da Büyük cami'de kurulmuştur. 1960'da anıt yapılmış,Anıt-Şehitlik 1971'de yeniden yapılmıştır.

SANDIKLI MİRALAY REŞAT ÇİĞİLTEPE ŞEHİTLİĞİ:
Çiğiltepe,Afyon Kılıçarslan köyünden sincanlı ilçesine ayrılan yol üzerinde olan Ahmet Paşa Kasabası yakınındaki dağ sırasının ortasındaki yüksek tepe olup 1591 . yüksekliğindedir.Tepenin çevresi iç içe siper hatlıdır.Tepe, kumandanının Atatürk'e almak için verdiği saatte alınmaması üzerine,kumandan Albay Reşat Çiğiltepe intihar etmiştir.Daha sonra Sandıklıya görürülerek gömülmüştür.Şehitliği 27.9.1951'de Kurmay Baş.Albay Halil Bey yaptırmıştır.Sandıklı Asri mezarlığı ortasındadır.Kitabesinde:İstiklal Harbi 57 Fırka Kumandanı Miralay Reşat Bey burada yatıyor.Ölüm.27.8.1922 yapılışı:27.9.1951 Albay Reşat Çiğiltepe 1876 istanbul'da doğdu.İtalyan,Balkan, I. Dünya Savaşlarına katıldı.Ahmet Avşar: (D.1940-ö.1968).Pilot Üsteğmen şehit olmuş ve şehitliğin güneyine bitişik olarak yapılan mezara gömülmüştür.
Afyon Şehitlikleri I

Afyondaki Şehitliklerimiz I

Büyük Taarruz Şehitliği (Akören/Sincanlı) Kurtuluş Savaşı'nın yoğun olarak geçtiği Sinanpaşa Ovası'nın başlangıcıolan Milli Parkın karşısında bulunan ve İzmir-Afyon,Antalya-Afyon kol kavşağının kesiştiği bir tepenin üzerine yapıldı,Şehitlikte Afyon-Dumlupınar arasında yapılan yıldırım savaşlarında şehit düşen 275 subay ile 2150 mehmetciğin isimleri yer alıyo
HAVA ŞEHİTLİĞİ:
1933-1936 yılında yapılmıştır.24 Temmuz 1922 sabahı Pilot Cemal ve Raşit Bahattin Beyler Akşehir karargahından havalanarak Afyon güneyinde keşif yapmaktayken iki Yunan uçağının saldırısına uğradılar.Havada iki saat süren çarpışma sonucunda bir Yunan uçağı düşürdüler.Diğeride kaçarken Akçay mevkiinde çakıldı.Yunan karargahından havalanan başka bir uçağı kahramanlarımıza saldırdı.Uçaklarında mermileri kalmayan ve kaçmayı onurlarına yakıştıramayan iki kahramanımız Gazlıgöl civarında düşerek şehit oldular.Anıt mezar şehit Üsteğmen Bahattin ve Cemal Beyler adına yapılmış olup daha sonra şehit olan on altı havacı asker buraya gömülmüştür.
AGAH EFENDİ ŞEHİTLİĞİ(Büyük Kalecik)
YÜZBAŞI AGAH KURTKAYA ŞEHİTLİĞİ:
Büyük Kalecik Köyünde (Kasabası'nda ) olup 26Ağustos 1972 yılında Korgeneral Bahattin Alpkan tarafından yapılmıştır.üç adet mezar yanyanadır.Kitabesinde : "İstiklal savaşı'nda büyük taarruzda ikinci günü olan 27 Ağustos 1922 sabahı Kurtkaya Tepesi'ne taarruz sırasında şehit düşen 12. Tümen 36. Piyade Alayı 6. Bl. Komutanı 1898 doğumlu Bayburt'lu Siver Bey oğlu Yüzbaşı Agah burada yatıyor.Yanında yine bu şavaşta bu civarda şehit olan Sinoplu Üsteğmen Feyzullah ve diğer erler vs.Ruhları Şad olsun.yazılıdır.
GİRESUN ŞEHİTLİĞİ:
İscehisar ilçesi Doğanlar köyü sınırları içerisinde,Dedesivri mevkiinde (sivritepe) inşa edilmiştir.Giresun Şehitliği adını almıştır.Ülkemizi işgal eden Yunan ordusu İscehisar-Karaağaç ve Doğanlar köyü sınırları içerisindeki Kabaçkıran ve Dedesivri mevkilerinde de mevzilenmişlerdi.Kurtuluş savaşında,Giresun ve yöresinden gelen gönüllülerden oluşan 47. Alaya Topal Osman (Osman Ağa) komuta etmekteydi.Topal Osman emrindeki 47. Alay,26 Ağustos 1922 gece saat:02:30'da başlayıp 36 sat süren taarruzda Yunan ordusunu Sivritepe mevkiinden atmıştır.O geceyi 47. Alay;bir taburu ile Kabaçkıran,iki taburu ile Dedesivri ile Evliya Tepelerini ele geçirdi.Bu muharebe sırasında 14 Giresunlu şehit düşmüştür.Sivri Tepe mevkiinde şehit düşen Giresunlu gönüllülerin şunlardır.Boztepe köyünden Ali oğlu 1315 doğumlu Hasan,Çukur köyünden Mehmet oğlu 1317 doğumlu Hüseyin,Kemaliye köyünden Ahmet oğlu 1315 doğumlu Mustafa,Çiçekli köyünden ilyas oğlu 1316 doğumlu İbrahim,Dereli Yavuzkemal Hapan köyünden Yusf oğlu 1314 doğumlu Osman,Bulancak Uçallı Mahallesinden Hüseyin oğlu 1314 doğumlu Niyazi,Kecap Halkalı köyünden Salih oğlu 1317 doğumlu Abdullah,Hamurlu köyünden Ahmet oğlu Osman,Tatlılı köyünden Hüseyin oğlu 1316 doğumlu Nazım. 47. Alay'ın aynı gün şehit düşen arkadaşlarını Sivritepeye defnetmişler ve bir gün sonra Yunan ordusunu kovalamaya devam etmişlerdir.Afyon Şehitlikleri II