BAYAT KİLİMLERİ

Afyonkarahisar iline bağlı Ege Bölgesi'nin Anadolu bölümüne yerleşik olan Bayat İlçesi doğuda Emirdağ,güneyde Bolvadin,güney batıda İscehisar,batıda İhsaniye,kuzeyde Seyitgazi ilçeleriyel komşuluk yapmaktadır.Afyon iline 45 km Emirdağ ilçesine ise 20 km mesafede yerleşmiş olan Bayat ilçesi;Anadolu'nun dokumacılık yapan pekçok yöresi gibi öteden beri geleneksel el sanatlarına kendilerine yeterli düzeyde yer vermiştir.Özellikle eski bir göçebe yaratımı olan dokumacılık alanında Bayatlı kadınlarımız ve genç kızlarımız dokudukları geleneksel kilimler,bugün geniş bir ilgi alanı bulması yurt içi ve yurt dışına sesini duyurma çabası göstermektedir.Bayat ilçesi Eskişehir-Afyon demir yolu açıldıktan sonra ulaşım değerini epeyce yitirmişse de şimdi Ankara-İzmir asfalt karayolu bucağa yeniden canlılık sağlamıştır.Bayat ilçesinde de son yıllardaa kullanılan kimyasal bayaların yerini yörenin orman örtüsünü sağlayan gerçeklik,malyar,ardıç,pinar,böğürtlen,kuşburnu,palamut,ceviz gibi bitkilerden elde edilen doğal bayalarla boyanan yün ipliklerle kilimler dokunmakta ve sanat değeri olan pek çok ürün vermektedir.Böylece Bayat dokumacılığın eski bir geçmişe sahip olduğu belirtilmektedir.Kaynak Afyon Belediye Yayınları

Afyonkarahisar Mahalle Fırınları

Afyon'da yaklaşık 96 mahallade bulunan mahalle fırınlarının sayısına baktığımızda bu fırınların daha çok gelir düzeyinin düşük olduğu mahallelerde yer aldıkları görülmüştür.Mahalle fırınlarından yararlanan kadınlarımız,evlerine unlu yiyeceklerin yemeklerin en güzel ürünlerini sunmakla beraber,sosyal yaşantılarını biraz olsun değiştirme görüşlerini arttırma,dertlerden kurtulma gibi nedenlerle bu fırınlardan vazgeçmemişlerdir.Fırına gelen kadın önce kendisine sıra gelmesini bekler.Sıra kendine geldiğinde fırında bulunan diğer kadınlarında yardımıyla hamur çok kısa sürede pişecek ekmek durumuna getirilmektedir.Ekmek 1,5 saat fırında kalır.Kadının fırına gelmesi,ekmeğin fırında kalma süresi ve ekmeğin fırından çıktıktan sonra tavlanması toplam 2,5,3 saati bulmaktadır.Bu sürede ev işinden ve sorunlarından kurtulan kadınları koyu bir sohbet beklemektedir.Fırına gelip sohbet etmek,komşulara katılmak mahalle fırınlarının töresi olmuştur.Burada yapılan sohbetlerde dostluklar pekişiyor,dertler paylaşılarak azalması gerçekleşiyor.Fırında yapılan ekmeklerin geç bayatlıyor olması,hazmının kolay olması.Fırınların günün her saati açık olması kadınlar için çok büyük yararlar sağlakmaktadır.Hamurun pişirilmeye hazırlanması.Evde hazırlanmış maya ile istenilen miktardaki un tekneye konularak yoğrulmaya başlanır.Yoğrulma hamurun elde yapışmayacak biçime geleseyin sürer.İstenilen kıvama yoğrularak gelen hamurun üzerine bir miktar un atılarak sofra beziyle örtülür.Hamur bir saat dinlendirilir.Hamur istenilen kıvama gelmiş ise tekneden kabarması taşması gerekmektedir.Bir gün önceden alınan nöbet saatine yakın ekmeğin sahibi hamurunu tekne içinde fırına götürür.Teknenin fırına gelmesinde komşular yardım eder.Fırına gelen tekne içindeki hamur fırın sahibinin ve orada bulanan komşuların yardımıyla ekmek haline dönüşür.Fırıncı kadının ekmekleri fırına sürmesiyle ekmekler yaklaşık 2 saat süre zarfında pişmiş olarak fırından çıkar.Afiyet olsun.Kaynak Afyon Belediye Yayınları

CEBEL SULTAN DAĞI Efsanesi

Dinar'a bağlı Çapalı,İnsuyu ve Yeşilçat (Eber) köyleri sınırında bir dağdır.Eskiden yörükler yaz aylarını bu dağda geçirir,kış gelince daha sıcak yerlere göçerlermiş.Dağın adı ile ilgili efsane de, bu yörüklerin yaşadığı bir olaya bağlanmaktadır.Buraya konup göçen yörük obalarından birisinin beyinin gözelliğiyle dillere destan bir kızı varmış.Oba bir yaz sonu yükünü sararken bu kızda yaktıkları ateşin etrafını taşlarla çevirerek üstünü örter.Bir yıl sonra yine aynı yere gelip çadırlar kurulurken obanın beyi kızından bir kahve yapmasını ister.Kız geçen yıldan kalan ateşin üstündeki külleri üfler.Küllerin altındaki ateş kor halinde durmaktadır.Bu durumu gören bobası ve oba sakinleri kızın bir evliya olduğunu anlarlar.Sırrı anlaşılan kız o anda ölür.Cenazesini oraya defnederler.Kızın adı Cebel Sultan olduğu için,bundan böyle dağa,Cebel Sultan adı verilir.Resmi kayıtlarda da aynı adla anılır.Kaynak Afyon Belediyesi Yayınları